فواید و مضرات قرص‌های ضدبارداری
قرص‌های پیشگیری از بارداری زنان، اکنون به طور فراگیری مورد استفاده هستند و در بسیاری از کشورها در راس روش‌های تنظیم خانواده قرار گرفته‌‌اند.
فواید قرص‌های ضدبارداری
- مهار تخمک‌گذاری: دو نوع هورمون در این قرص‌ها وجود دارند به نام های استروژن و پروژسترون. این هورمون ها مانع رشد تخمک در هر ماه می‌شوند.
- پوشش داخلی رحم را طوری تغییر می‌دهد که حتی اگر تخمکی آزاد شود، نتواند در رحم به رشد خود ادامه دهد.
- ترشحات مخاطی دهانه رحم را غلیظ تر کرده و ورود اسپرم به آن را مشکل‌تر می‌کنند.
- کاهش خطر سرطان تخمدان و رحم
- کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی
- کاهش خطر ابتلا به ام اس
- جلوگیری از ریزش مو
- درمان کننده زنان مبتلا به پراشتهایی عصبی (بولیمیا)
- محافظت در برابر بیماری های عفونی و التهابی لگن خاصره و بیماری های خوش خیم پستان
- محافظت در مقابل کم خونی فقر آهن به علت کم شدن حجم خون عادت ماهانه
- کاهش میزان حاملگی های خارج از رحم
- منظم تر شدن عادت ماهانه و کاهش دردهای این دوران
- کمک به درمان جوش های صورت
- بهتر شدن بیماری روماتیسم مفصلی
مضرات قرص‌های ضدبارداری
- وجود هورمون استروژن در قرص سبب افزایش مختصر فشار خون می‌شود. در سنین پایین خطر عمده‌ای نیست، اما تجویز دارو از سن 35 سالگی به بعد باید با احتیاط انجام شود.
- تاثیر برخی از داروها مانند: داروهای ضد افسردگی و آرام بخش‌ها را تشدید می‌کنند.
- مصرف این قرص ها در زنان مبتلا به بیماری قند می‌تواند موجب تشدید بیماری شود.
- قرص‌های ترکیبی، حجم شیر مادر را کم می‌کنند. بنابراین زنان شیرده در شش ماه اول پس از زایمان نباید از این داروها استفاده کنند.
- زنانی که از قرص‌های ضد بارداری استفاده می‌کنند، یک و نیم برابر بیشتر از سایر زنان به بیماری روده مبتلا می‌شوند. خطر نسبی ابتلا به بروز عفونت روده با افزایش مدت دوره مصرف قرص، تشدید می‌شود.
- رابطه میان مصرف قرص‌های ضدبارداری و خطر لخته شدن خون و سکته مغزی کاملا ثابت شده است. این خطر در صورتی که زن سیگاری و بالای 35 سال باشد، به شدت افزایش می‌یابد.
- قرص‌های ضدبارداری ممکن است رشد عضلات را در زنان جوان مختل کنند و خطر سرطان پستان و سرطان گردن رحم را در زنان پیش از دوران یائسگی بیفزایند.
- در دراز مدت ممکن است باعث اختلال میل و فعالیت جنسی در زنان شود. اگر قرص جلوگیری از بارداری مصرفی با قرصی که هورمون مردانه بیشتری دارد، عوض شود، میزان تمایل جنسی به حالت اولیه باز می‌گردد. اگر این روش مفید واقع نشد، باید از روش دیگری استفاده کرد.
- سردرد و سرگیجه که پس از مدتی استفاده از این قرص‌ها از بین می‌روند. اما اگر از بین نرفتند، شاید تغییر مارک قرص یا حتی نوع پیشگیری بتواند مفید واقع شود.
- اگر حالت تهوع دارید، قرص را همراه با غذا میل کنید.
- مصرف قرص‌های ضدبارداری، زمان سیکل قاعدگی را به هم می‌ریزد. برای حل این مشکل، خوردن قرص در یک ساعت معین از روز، مفید است.
- مصرف قرص‌های جلوگیری از بارداری، سبب نگرانی و اضطراب و افسردگی می‌شود.
- افزایش تشکیل سنگ کیسه صفرا نیز گزارش شده است.
- حساسیت سینه‌ها، احتباس مایعات در بدن، خواب‌آلودگی، افزایش وزن، بروز آکنه، عصبی شدن و تغییرات خلقی نیز از دیگر عوارض این قرص ها هستند.
اغلب عوارض قرص های ضدبارداری، طی مدت 2 تا 3 ماه پس از مصرف دارو کاهش یافته و از بین می‌روند. در صورت ادامه این عوارض به مدت بیش از سه ماه، حتما باید به پزشک متخصص زنان مراجعه کرد.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر در حین مصرف قرص های ضد بارداری دچار علائم زیر شدید، حتما به پزشک مراجعه کنید:
سرفه همراه با خلط خونی
احساس فلجی یک طرف بدن
ورم یا درد غیرطبیعی پاها
سردرد شدید یک طرفه
کوری موقتی
درد سینه و شکم
زردی پوست یا چشم
چه زنانی نباید این قرص ها را بخورند؟
- سابقه وجود لخته خون در رگ‌ها و ریه و نارسایی قلبی
- بیماری عروق مغزی یا قلبی
- فشار خون درمان نشده
- دیابت با عوارض عروقی
- سن بالای 35 سال به همراه مصرف سیگار
- تومور‌های وابسته به استروژن
- سرطان پستان
- خونریزی زنانه غیرطبیعی که تشخیص داده نشده
- تومور پرولاکتینومای هیپوفیز
- حاملگی ثابت شده یا مشکوک
- بیماری کبدی فعال
- سوءجذب روده‌ای
- مصرف قرص ریفامپین
فرآوری: مریم سجادپور
بخش سلامت تبیان
منابع :
پزشکان ایران
سلامت نیوز
جام جم
سایت بیاتو
سایت دانشگاه علوم پزشکی تهران – مرکز تحقیقات بهداشت باروری
مطالب مرتبط:
قرص های ضدبارداری و بافت مغزی زنان
قرص های ضدبارداری؛ چاقی یا لاغری؟
قرص ضد بارداری و طول عمر زنان!
